Rozdział 26 – element gięty z blachy
W tym rozdziale:
- zostanie założony plik modelowy;
- zostanie zamodelowany element gięty z blachy – rysunek poniżej;
26.1 Założenie pliku modelowego
Elementy wyginane z blachy, podobnie jak wytłoczki, są powszechnie stosowane we wszystkich dziedzinach gospodarki. Posiadają podobne właściwości – są lekkie, sztywne i niejednokrotnie przybierają kształt trudny do uzyskania w inny sposób. Projektuje się je w stanie pozaginanym (gotowym do pracy) a następnie rozgina się uzyskując płaski arkusz blachy.
- Założyć plik modelowy;
- We właściwościach pliku wpisać numer rysunku E-G 001;
- We właściwościach pliku wpisać nazwę części Wspornik;
- We właściwościach pliku wybrać jeden z gatunków stali;
- Zapisać plik pod nazwą E-G 001;
26.2 Tworzenie bryły bazowej (1/3)
- Z paska głównego menu wybrać kolejno Ustawienia-Opcje…– rysunek poniżej;
- W ukazanym oknie Opcje w zakładce Nowe dokumenty wybrać kolejno Model-Część-Właściwości arkusza blachy– rysunek poniżej;
- Z prawej strony okna Opcje ustawić parametry jak na rysunku powyżej i kliknąć przycisk OK;
- Umiejscowić szkic na płaszczyźnie ZX;
- Narysować i zwymiarować kontur jak na rysunku poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- Kliknąć przycisk Arkusz blachyi utworzyć arkusz blachy zapewniając wyciąganie w kierunku ujemnym osi Y - rysunek poniżej;
- Zapisać plik;
26.3 Tworzenie bryły bazowej (2/3)
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej – powierzchnia ta pokrywa się z płaszczyzną ZX;
- Narysować kontur - rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Gięcie (sposób 2)– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać powierzchnię blachy na której umiejscowiony jest poprzednio narysowany kontur;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać poprzednio narysowaną linię prostą – pojawi się zarys gięcia – rysunek poniżej;
- W zakładce Opcje za pomocą przycisków Domyślnie/Odwrotny kierunek oraz Strona 1/Strona 2doprowadzić zarys gięcia do postaci jak na rysunku poniżej;
- W zakładce Opcjepozostałe parametry ustawić jak na rysunku poniżej;
- Utworzyć zagięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej oraz korzystając z już istniejącej linii utworzyć drugie zagięcie – rysunek poniżej;
- Zakończyć tworzenie zagięć klikając przycisk Przerwanie operacji;
- Zapisać plik;
26.4 Tworzenie bryły bazowej (3/3)
- Kliknąć przycisk Płaszczyzna (sposób 1)i wstawić płaszczyznę odsuniętą od płaszczyzny ZX o 55 mm w kierunku ujemnym osi Y – rysunek poniżej;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Tworzenie i edycja brył, następnie z rozwijalnego menu przycisk Cięcie (sposób 1)– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać poprzednio utworzoną płaszczyznę odsuniętą płaszczyznę tnąca – rysunek poniżej;
- Za pomocą przycisków Domyślnie/Odwrotny kierunek ustawić strzałkę w kierunku ujemnym osi Y – wszystko poniżej płaszczyzny odsuniętej w kierunku strzałki zostanie ucięte – rysunek powyżej;
- Zapisać plik;
26.5 Dodawanie arkusza blachy (1/2)
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej;
- Narysować i zwymiarować kontur - rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Dodatkowy arkusz blachy – rysunek poniżej;
- Utworzyć dodatkowy arkusz blachy klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Utworzyć dodatkowy arkusz blachy klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
W przypadku polecenia Dodatkowy arkusz blachynic nie trzeba ustawiać, program domyślnie z narysowanego konturu tworzy kawałek blachy dołączając go do już istniejącej bryły.
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć, po przeciwnej stronie, drugi dodatkowy fragment blachy – rysunek poniżej;
- Zapisać plik;
26.6 Tworzenie pojedynczych zagięć (1/2)
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Gięcie (sposób 1)– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać wewnętrzną krawędź zaznaczoną na rysunku poniżej;
- W zakładce Opcje z rozwijalnego menu wybrać pozycję Dwie odległości– rysunek poniżej;
- W zakładce Opcje wpisać 5 w pozycji Odsunięcie na lewo i 3 w pozycji Odsunięcie na prawo – rysunek powyżej;
- W zakładce Opcje kliknąć przycisk Długość, następnie w pozycji Długośćwpisać wartość 5 – rysunek poniżej;
- W zakładce Opcje kliknąć przycisk Kąt wygięcia, następnie wpisać jego wartość 180 – rysunek powyżej;
- W zakładce Opcje kliknąć przycisk Promień wewnętrzny, następnie wpisać jego wartość 3– rysunek poniżej;
- W zakładce Opcje z rozwijalnego menu wybrać pozycję Odsunięcie wewnętrzne, następnie wpisać jego wartość 2 – rysunek powyżej;
- Utworzyć zagięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć identyczne zagięcie po przeciwnej stronie – rysunek poniżej;
- Kliknąć przycisk Gięcie (sposób 1);
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać wewnętrzną krawędź zaznaczoną na rysunku poniżej;
- W zakładce Opcje z rozwijalnego menu wybrać pozycję Cała długość – rysunek powyżej;
- W zakładce Opcje pozostałe parametry ustawić jak na rysunku poniżej;
- W zakładce Widok boczny kliknąć przycisk Extending bend at the left, następnie w pozycji Długość 1 wpisać wartość 5– rysunek poniżej;
- W zakładce Widok boczny kliknąć przycisk Extending bend at the right, następnie w pozycji Długość 2 wpisać wartość 5 – rysunek powyżej;
- Utworzyć zagięcie klikając przycisk Utworzyć zagięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu – rysunek poniżej; – rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć identyczne zagięcie po przeciwnej stronie – rysunek poniżej;
- Zakończyć wstawianie zagięć klikając przycisk Przerwanie operacji;
- Kliknąć przycisk Pochyleniei pochylić powierzchnie boczne pod kątem 10 - rysunek poniżej;
- Zapisać plik;
26.7 Dodawanie arkusza blachy (2/2)
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej;
- Narysować i zwymiarować kontur - rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- Kliknąć przycisk Dodatkowy arkusz blachyi utworzyć go – rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć, po przeciwnej stronie, drugi dodatkowy fragment blachy – rysunek poniżej;
- Zapisać plik
26.8 Tworzenie pojedynczych zagięć (2/2)
- Kliknąć przycisk Gięcie (sposób 1);
- Wskazać krawędź zaznaczoną na rysunku poniżej;
- W zakładce Opcje ustawić parametry jak na rysunku powyżej, następnie kliknąć przycisk Tworzenie obiektu i utworzyć zagięcie;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć identyczne zagięcie po przeciwnej stronie – rysunek poniżej;
- W ramach samodzielnego ćwiczenia utworzyć kolejne dwa zagięcia o parametrach podanych na rysunku poniżej;
- Zapisać plik;
26.9 Rozwinięcie/zwinięcie blachy
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Parametry rozwinięcia– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać, jako powierzchnię ustaloną, powierzchnię zaznaczoną na rysunku poniżej;
- Zakończyć wybór powierzchni ustalonej klikając przycisk Tworzenie obiektu;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Rozwinięcie/zwinięcie– rysunek poniżej;
Proszę zwrócić uwagę, że projektowany element gięty z blachy uległ rozprostowaniu względem poprzednio wskazanej powierzchni – rysunek poniżej – a jednocześnie wszystkie funkcje do gięcia blach są nieaktywne.
- Ponownie kliknąć przycisk Rozwinięcie/zwinięcie – element powróci do pierwotnej formy;
Powierzchnia ustalona została wybrana losowo, nic nie stoi na przeszkodzie aby ją zmienić postępując w sposób opisany powyżej.
- Zapisać plik;
26.10 Tworzenie wycięć (1/3)
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej;
- Narysować i zwymiarować kontur - rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Wycięcie– rysunek poniżej;
- Utworzyć wycięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu – rysunek poniżej - Wycięciedomyślnie ustawione jest na cięcie przez jedną grubość arkusza blachy;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Geometria pomocnicza, następnie z rozwijalnego menu przycisk Płaszczyzna (sposób 11)– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać, w dowolnej kolejności, powierzchnie zaznaczone na rysunku poniżej;
- Wstawić płaszczyznę klikając przycisk Tworzenie obiektu– płaszczyzna zostanie wstawiona dokładnie pośrodku pomiędzy wskazanymi poprzednio powierzchniami – rysunek poniżej;
- Zakończyć wstawianie płaszczyzn klikając przycisk Przerwanie operacji;
- Kliknąć przycisk Lustro (sposób 1)i dokonać odbicia utworzonego wycięcia względem płaszczyzny środkowej – rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć identyczne wycięcia po drugiej stronie – rysunek poniżej;
- Zapisać plik;
26.11 Tworzenie wycięć (2/3)
Kontur wycięcia z poprzedniego rozdziału został umiejscowiony na płaskiej powierzchni detalu. Co jednak zrobić, gdy wycięcie przewidziane jest w miejscu w którym takiej powierzchni nie ma? Niestety nie można posłużyć się żadną pomocniczą płaszczyzną gdyż, w przypadku elementów wyginanych z blachy, konieczne jest aby kontur wycięcia umiejscowiony był na powierzchni elementu. Odpowiedź jest prosta – skoro nie ma warunków do narysowania konturu to trzeba je stworzyć, tzn. wyprostować zagięcie. Jednak nie można posłużyć się poznanym w rozdziale 26.9 narzędziem Rozwinięcie/zwinięcie, gdyż przy jego stosowaniu pozostałe narzędzia są nieaktywne.
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Prostowanie zagięć– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać płaską powierzchnię której położenie nie ulegnie zmianie podczas rozprostowywania zagięcia – rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać zagięcie do rozprostowania – rysunek poniżej;
- Rozprostować zagięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
Proszę zwrócić uwagę, że po częściowym wyprostowaniu elementu narzędzia do gięcia blach są aktywne, natomiast w oknie Drzewo modelu pojawiła się pozycja Prostowanie zagięć:1 – stosowanie narzędzia Rozwinięcie/zwinięcienie jest „odnotowywane” w drzewku.
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej;
- Narysować i zwymiarować kontur – rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
Jak widać na rysunku poniżej połowa konturu umiejscowiona jest na powierzchni płaskiej, druga połowa „wisi” nad powierzchnią zagiętą.
- Kliknąć przycisk Wycięciei wykonać wycięcie korzystając z domyślnych ustawień programu – rysunek poniżej;
Proszę dokładnie przyjrzeć się wykonanemu wycięciu – jak widać na całej swej powierzchni jest ono normalne do powierzchni które przecina.
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Zaginanie– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać płaską powierzchnię której położenie nie ulegnie zmianie podczas ponownego zaginania – rysunek poniżej;
- Ponownie zagiąć element klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Zapisać plik;
26.12 Tworzenie wycięć (3/3)
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej;
- Narysować i zwymiarować kontur - rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- Kliknąć przycisk Wycięcie;
- W zakładce Opcje kliknąć przycisk Aż do ściany– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać powierzchnię po przeciwnej stronie – rysunek poniżej;
- Utworzyć wycięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Zapisać plik;
26.13 Tworzenie podwójnych zagięć
- Umiejscowić szkic na powierzchni zaznaczonej na rysunku poniżej;
- Narysować i zwymiarować kontur - rysunek poniżej;
- Wyjść ze szkicownika klikając przycisk Szkic;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie z rozwijalnego menu przycisk Gięcie (sposób 3)– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów zaznaczyć powierzchnię z której ma powstać podwójne gięcie – rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać poprzednio narysowany kontur, który posłuży jako początek podwójnego gięcia;
- W zakładce Opcje za pomocą przycisków Domyślnie/Odwrotny kierunek oraz Strona 1/Strona 2zapewnić odpowiedni kierunek powstawania podwójnego gięcia – rysunek poniżej;
- W zakładce Opcjepozostałe parametry ustawić jak na rysunku poniżej;
- Utworzyć podwójne zagięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć kolejne podwójne gięcie o tych samych parametrach – rysunek poniżej, jednak tym razem w zakładce Opcje odznaczyć „ptaszka” w pozycji Z dodawaniem materiału– porównać różnice;
- Zakończyć tworzenie podwójnych gięć klikając przycisk Przerwanie operacji;
- Zapisać plik;
26.14 Zamykanie narożników
- Wstawić dodatkowy arkusz blachy w miejscu pokazanym na rysunku poniżej;
- Kliknąć przycisk Gięcie (sposób 1), następnie wskazać krawędź zaznaczoną na rysunku poniżej;
- W zakładce Opcje z rozwijalnego menu wybrać pozycję W prawo, następnie ustawić szerokość gięcia 15– rysunek poniżej;
- W zakładce Opcjepozostałe parametry ustawić jak na rysunku poniżej;
- W zakładce Zwolnienie kliknąć przycisk Swobodne gięciewyłączając tym samym możliwość tworzenia wcięć – rysunek poniżej;
- Utworzyć pojedyncze zagięcie klikając przycisk Tworzenie obiektu;
- Postępując w sposób opisany powyżej utworzyć kolejne dwa pojedyncze zagięcia – rysunek poniżej;
- Zakończyć tworzenie pojedynczych zagięć klikając przycisk Przerwanie operacji;
- W pasku narzędzi Panel kompaktowy kliknąć przycisk Gięcie blachy, następnie przycisk Zamykanie narożników– rysunek poniżej;
- Postępując zgodnie z poleceniami w linii komunikatów wskazać krawędź lub powierzchnię boczną jednego z dwóch przystających do siebie zagięć – rysunek poniżej;
- W zakładce Opcje z rozwijalnego menu wybrać pozycję Styk krawędzi– rysunek poniżej;
- W zakładce Opcje z rozwijalnego menu wybrać pozycję Bez narożnika – rysunek powyżej;
- Zamknąć narożniki klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
- Postępując w sposób opisany powyżej zamknąć narożniki po przeciwnej stronie;
- Zapisać plik;
26.15 Rozwinięcie blachy na rysunku
- Założyć plik rysunkowy;
- Wybrać formatkę A3 poziomą;
- Kliknąć przycisk Rzut dowolny, następnie ustawić Widok od góry w podziałce 1:2;
- W zakładce Opcje kliknąć przycisk Rozwinięcie– rysunek poniżej;
- Wstawić rzut klikając przycisk Tworzenie obiektu– rysunek poniżej;
Proszę zwrócić uwagę na miejsca zakreślone na czerwono na powyższym rysunku – są to błędy konstrukcyjne, których poprawę pozostawiam jako ćwiczenie do samodzielnego wykonania. Rzuty części w stanie zagiętym wstawia się bez klikania przycisku Rozwinięcie.